Thursday, June 1, 2017

RINPI ( SAHRUAI & ZAAMCIIN KHUATLAKNAK TUANBIA)

SAHRUAI
            Sahruai khua kong chim tikah Falam ral kong hrelh awkah a ṭha lo. Hlan kan pipu hna cu dingtlu lairel vanhram khuazing an biak bantukin minung nunnak lak cu lainawn an ti. An ṭih tuk. Asinain ṭhatlonak dohnak ahcun thih zong an ṭih fawn lo. Mi pakhat nih mi a thah ahcun phuhlam timi a um. Sahruai khua cu Pu Hoi Dun nih a tohmi khua a si. Pu Hoi Dun cu Rinpi khua ah a ummi Tang Sangkim phun a si. Sangkim phun zong hi Cung le Tang in an um ve. Umnak horkuang zoh in i auhnak sawhsawh a si. Asinain tinco mi Loram hmunhma ai dang.
 
            Pu Hoi Dun nih Kawl a tlawn tikah Falam cozah nih an uknak Natchaung khua ah kawl he, Lai he sal ah a tlaih tak lengmang hna. Cucu Natchawng khuami pawl nih Rinpi pawl nih sal ah an kan tlaih tiah Falam cozah cu an chimh tikah Falam cozah nih Rinpi cu atu hnu ah sal tlai ti hna hlah uh, tiah ralrinnak a pek hna. Asinain Pu Hoi Dun cu a zei poi hen loin, fa a ngeihnak thlakhat lawng a simi Nu pakhat cu sal ah a tlaih. Ka fa ka la ta lai a ti zong ah a duh lo. Cuticun hramhram in sal ah a tlaih. Cu kong cu Falam cozah nih an theih tikah an thin a hung tuk hringhran. Falam cozah nih Rinpi sinah sal tlaitu minung maw nan kan kuat lai? Nan khua nih maw a tuar lai? tiah an ti hna. Rinpi khuabawi tlangpi, Lawki bawi vialte nih Pu Hoi Dun cu Falam kut ah pek dingin an lung a tling.


            Pu Hoi Dun nih an ka tlaih cang lai ti a theih cangka in leklak a tho i, Falam cozah sinah a kal. Pu Hoi Dun nih Rinpi bawi hna nih sal ah mi an va tlaih i, atu ahcun keimah hi Falam sinah kuat dingin le sual phawt dingin khua an khan. Cucaah Rinpi cu nihin ni in ka ral an si. Nan ral a si ve caah kan i bawm lai tiah a ti hna. Rinpi khuaram fingtlang horkuang  cu Falam pawl nih an theih lo caah Pu Hoi Dun cu an co hlang i Falam –Rinpi ral cu ai thok. Hi chan hi Ciokip phun relning chan (13) nak a si. Pu Za Kual chan ah a si. Pu  Za Kual zong Falam kut in a thi. (Tin Zing Pa or Pu That Zam chimning in a si. Pu That Zam cu Sangkim phun a si.)

            Pu Hoi Dun nih Rinpi khuami hna an chuah luhnak , an kal tawnnak vialte a bawhter dih hna. Cun Lo kalmi, hau leng a chuakmi hna cu an thah hna. Pu Hoi Dun nih a pu zong a hngawng cu vainaam in a tan. A pu nih ka tupa Hoi Dun na si lo maw? tiah a ti i, Hoi Dun nih “Lung le Lung an i deng, Thing le thing an i rial” a ti i a pu cu a thah. Rinpi cu naisai lo tiin Falam hna cu an dawi hna. Falam lei zong tampi an thih caah Ranlawn khuami hna nih i do ti sawh hlah uh law, tiah an thlauh hna. Cun Falam nih rem daihnak kan tuah lai. Kikawng le Rinpi puanrang he rak ra hna seh tiah an cah hna. Rinpi pawl cu Falam sinah an kal. Rem zu an ding ṭi Hlado an sa. Pu Hoi Dun nih Rinpi a unau pawl a thahnak hna cu Zawng rual le Ngau rual bang an lu ka tar hna tiah Lai hla a sak caah Rinpi pawl cu an mithmai a chia tiah theih a si. Pu Hoi Dun kut in Rinpi khuami minung (13) an thi, tiah Pu Phir Kio record ah hmuh a si.

            Pu Hoi Dun cu umnak zong a ngei ti lo. Rinpi khua ah a lut ngam ti fawn lo. Cucaah Rinpi ram chung a simi Sahruai horkuang ah cun khua a toh. Rinpi khua i a chungkhat unau deuh tete a sawm hna. Inn 5, inn 6 hrawng an si ah. Pu Hoi Dun nih Khuahrum a tuah. Cu khuahrum muallung cu Mardum tilim kikawng he kan luhlawn lai tiah a ti. Asinain tangka a ngeih lo caah Caw-nak (A nakmi Cawpi) a cawk i thah ai tim. Cu caw cu Pu Hoi Dun nih Cite a tuh lio ah a perh. Pu Hoi Dun cu a thin a hung tuk i, “Na Caw Lu bo Chia he” tiah a chim sual. Cun Pu Hoi Dun cu a dam ti lo i a thih cih beh. Cun ahohmanh an um ngam ti lo. Sahruai khua cu an kal tak ṭhan.

ZAAMCIIN
             Cun Zamcin khua ah Pu Lian Hno nih Sahruai in a ṭhial pi hna. Zamcin zong Rinpi ramchung ṭhiam  a si caah buainak a um lo. Minung cu mah lawng khuasak a si thiam lo. Mitam pi cu mitlawmnak in an thazang a ṭhawn deuh bantuk in Pu Lian Hno zong Rinpi ah ai ṭhial ṭhan. Pu Lian Hno fapa cu Pu Za Tlir a si.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
References:
Rinpi (Khualsim) le Ciokip Phun Tuanbia
Thaihlung Magazine

No comments:

Post a Comment