Tuesday, March 13, 2018

Nangmah Taktak Hi Naa Hngal Cang Maw?

Ram pakhat a ṭhanchonak caah a biapi bik mi cu ram mipi hna thinlungput kha a si. Rianṭuannak bu tampi hna zong nih teinak taktak an hmuh khawh nakding ah thinlungput ṭha a ngei mi rianṭuantu tampi an herh hna. A lenglei i midang nih an kan hmuh mi kan pum muisa le kanmah nih thlalang chung i kan i hmuh mi muisam hi kanmah taktak kan si lo. Biaknak lei in kan chim ahcun kan i hmuh khawh mi kan pum ruang cu Pathian nih kan thlarau umnak caah a kan hlanh mi thilri men a si. Kanmah taktak cu kan chung muru ah a um mi kan thinlung kha a si. 


Cu caah luatnak le zalennak hmuh kan timi zong hi kan thinlung a funtu thil kan taksa pum nih a tinco hlan ah, kan thinlung nih khamhnak, luatnak le zalennak a tinco hmasat a herh. Cu kan thinlung nih zalennak a hmuh hnu ah kan taksa pum, kan nunnak zong nih zalennak a hmu kho ve lai. Thinlung zalennak le luatnak hmuh hmasat loin taksa pum nih zalennak le luatnak taktak a hmu kho lo. Zeicatiah keimah taktak le nangmah taktak cu kan chungah a um mi kha a si. Hi kan taksa pum hi a si lo.

Minung kan nun lio ah kan min te in kan i au. “Kawi Van sinah ka kal ta lai. Kawi Van ka va thlah ta lai”, tiah kan chim. Sihmanhsehlaw kan thih tikah kan min le kan taksa pum cu kan ṭhen cang hna. “Kawi Van ruak kan thlah lai. Kawi Van ruak kan put”, tiah kan ti. Zeicatiah cu taksa pum cu Kawi Van a si ti lo. Kawi Van i a ruak a si cang. Kawi Van thinlungput le khuaruahkhawhnak le thlarau cu cu Kawi Van pum chungah a um ti lo tikah “Ruak” tiah kan ti. 

Na hmai na hawipa a dir. A min ah Kawi Van ti ṭhan kho usih. Kawi Van cu na kut in tawng tuah in ti hna seh law, Kawi Van cu na tawng kho lai lo. Na tong mi cu Kawi Van i a lu, a kut, a pum hna kha an si lai. Chim duh mi cu kan pum cu Pathian hlanh mi menmen a si. Kanmah taktak cu kan thinlungput te kha a si. 

Harvard University ah a kai mi William James nih, “Keimah ka chan ah thil thar phun dang ka hmuh mi cu mino tampi nih an thinlungput an thlennak in an nunnak muisam an thlen mi hi a si", tiah a chim. Minung kan nunnak ah kan ngeih mi thinlungput cu kan nunnak muisam sersiamtu a si. Minung kan i dawhnak taktak le kan man ngeihnak taktak zong hi lenglei mit hmuh mi dawhnak, thilri ah si loin kan thinlung chung i a um mi thinlungput ah a si deuh tawn. 

Thil pakhatkhat kan fun tikah zeitluk aa dawh mi thil in dah kan fun timi nakin a chungah zeithil dah kan senh timi kha a biapi deuh tawn. Man a ngei deuh mi cu a funtu thilri nakin fun mi thilri kha a si tawn. Cun man a ngei mi kan fun mi thil nih cun a funtu thil zong kha man a ngeihter chih tawn. Zeibantuk taksa vun dawh, pumruang ṭha kan va ngeih ko zongah chunglei a um mi kan thinlung ah aa dawh lomi kan si ahcun zeihmanh a ṭhathnemnak a um hlei hnga lo. Cu he ralkah in, minak te, mihme te, muichia te hei si ko hmanh usih law, kanmah taktak a si mi kan chung muru ah aa dawh mi thinlungput ṭha a um ahcun a funtu kan taksa pum zong man a ngei mi, aa dawh mi le a sunglawi mi a si ko lai.

No comments:

Post a Comment